Nhà thơ Phan Hoàng
Từ một status của nhà thơ Phan Hoàng chia sẻ vui với bạn
bè về công việc sáng tác thơ khó khăn của mình đã gây nên những hiểu lầm, ngộ
nhận khi có người chưa đọc hoặc đọc không kỹ những điều anh tâm sự.
Một số người khác còn lợi dụng chuyện này để công kích,
vu khống anh những điều ngoài văn chương. Nhằm giúp bạn đọc hiểu rõ hơn, báo Đất
Việt đã có cuộc trao đổi với nhà thơ Phan Hoàng.
* Thời gian qua trên facebook “nổi sóng” vì có người
cho rằng anh nói thơ trên facebook là thơ rác…
- Tôi không bao giờ nói thơ trên facebook (fb) là rác. Bởi
trên fb có nhiều bài thơ, chùm thơ hay đáng đọc của các nhà thơ chuyên nghiệp lẫn
không chuyên, trong đó có những bạn thơ thân thiết và quý trọng của tôi.
Đó là sự hiểu lầm, ngộ nhận về một status của tôi, hoặc
có người thiếu thiện chí cố tình gán ghép và họ còn lấy ảnh của tôi gắn vào lời
lẽ mà tôi không hề nói.
* Vậy sự thật thế nào về “thơ rác”, thưa anh?
- Tôi ít có được thời gian dành cho facebook, thi thoảng
mới lên thấy có những bạn thơ quý mình đề nghị đăng thơ đọc chơi. Vì vậy tôi mới
viết một status chia sẻ với họ. Tôi nói rằng mình làm thơ rất khó khăn, đôi khi
viết một mạch vài chục câu nhưng rồi sửa chữa, xoá dần chỉ giữ lại được vài ba
câu, mà sau đó đọc lại nữa thấy dở nên có khi xoá hết.
Thơ viết trên máy vi tính khi thấy dở xoá đi thì nó trở
thành rác điện tử chứ gì. Tự mình đã thấy thơ dở, rác điện tử mà còn vô tình
đăng lên fb sẽ gây “ô nhiễm môi trường”, thậm chí gây “ngộ độc” tinh thần người
khác. Có những bài thơ lúc đầu tôi tâm đắc, đăng lên fb, nhưng sau đó đọc lại tự
thấy dở quá nên tôi lặng lẽ rút xuống.
Thực ra những điều tôi chia sẻ chỉ nhằm tự răn mình, cảnh
báo mình về sự nghiêm túc, khắt khe, cẩn trọng trong công việc sáng tác lẫn
trình làng tác phẩm, cho dù đó là fb. Đây cũng là quan niệm xuyên suốt quá
trình cầm bút của tôi, nhất là khi tôi tự biết mình viết chưa hay, chưa để lại
dấu ấn gì đáng kể nên còn phải cố gắng.
* Có phải vì sự khắt khe với chính mình nên thấy anh
ít đăng thơ, in thơ?
- Đúng vậy. Thơ với tôi là một không gian riêng biệt, một
thế giới thiêng liêng của cái đẹp và sự hướng thiện. Ngoài những vần vè cho vui
lúc trà dư tửu hậu, còn thơ đích thực thì không thể dễ dãi.
Tôi rất nghiêm túc, thận trọng trong công việc sáng tác.
Có lúc 7 đến 10 năm tôi mới in một tập thơ, nhưng rồi đọc lại tự thấy không vừa
lòng, thậm chí đôi lúc rất xấu hổ về những bài thơ mình đã viết đã in.
* Người sáng tác biết xấu hổ, khắt khe với chính mình
là người cầu tiến. Anh nghĩ gì về những ý kiến không hay nhắm vào anh trên fb vừa
qua?
- Những ngộ nhận, hiểu lầm của một số người do chưa đọc kỹ
về sự chia sẻ của tôi trên fb cũng là chuyện thường tình. Tôi chỉ tự trách mình
đã gây ra sự ngộ nhận đó chứ không trách ai.
Facebook nói riêng và mạng xã hội nói chung là một không
gian mở mang tính văn hoá. Người biết dùng fb chuyển tải những thông điệp đúng
đắn của mình là người ứng xử có văn hoá.
Tôi là người biết lắng nghe, học hỏi những điều hay, lẽ
phải. Tôi cũng cự tuyệt những lời lẽ thô tục, vu khống, quy chụp ác ý nhằm những
mục đích ngoài văn chương.
Nhà thơ lớn Lê Đạt từng nói rằng chúng ta nên tập thói
quen “đối thoại” chứ không nên “đối thụi”. Đối thoại là một ứng xử có văn hoá.
Lịch sử văn chương đã từng có những bài học đau thương vì thiếu đối thoại mà lại
lao vào “đối thụi” đầy áp đặt.
* Có nhiều người
khi đề cập về anh hay nhắc tới chức danh Phó Chủ tịch Hội Nhà văn TPHCM. Xin hỏi
thẳng anh, anh được lương bổng gì nhiều từ chức trách này?
- Với tôi đây chỉ là câu chuyện hội hè cho vui, dù cũng mất
khá nhiều thời gian. Tôi không hề nhận bất cứ đồng lương nào từ chức danh Phó
Chủ tịch Hội Nhà văn TPHCM, thậm chí có những việc còn bỏ tiền túi hoặc ứng tiền
trước.
Một khi hội viên tín nhiệm bầu mình lên, giao trách nhiệm
thì mình cố gắng hoàn thành trong khả năng để không phụ lòng. Nhiệm kỳ này mình
làm, nhiệm kỳ sau người khác làm, vì công việc chung xây dựng và phát triển hội
nghề nghiệp, vậy là vui rồi.
* Không nhận lương ở Hội Nhà văn TPHCM thì thu nhập từ
đâu anh sống?
- À, tôi là Trưởng đại diện miền Nam báo Văn Nghệ thuộc Hội
Nhà văn Việt Nam, rồi còn cộng tác thường xuyên với nhiều tờ báo và nhà xuất bản.
Rất nhiều việc phải làm. Đó mới đích thực là “nồi cơm” của mình, cuộc sống của
mình, chứ không phải là công việc hội hè để rồi có những lúc gánh chịu áp lực
không đáng vì những chuyện linh tinh ngoài văn chương.
Vừa qua chương trình ra mắt tập tản văn “Sài Gòn ngọt từ
da thịt ngọt ra” của anh được bình chọn là một trong mười sự kiện nổi bật nhất
Hội Sách TPHCM lần thứ X. Hình như gần đây anh đi nhiều, viết nhiều nhưng chủ yếu
viết báo, viết văn chứ ít làm thơ…
- Tôi vẫn luôn làm thơ và luôn tự xoá. Tôi không thể sống
thiếu thơ. Tuy nhiên về mặt xuất bản gần đây thì tôi lại tập trung về ký sự
nhân vật và tản văn. Ngoài tập “Sài Gòn ngọt từ da thịt ngọt ra” thì năm vừa
qua NXB Văn hoá văn nghệ còn in tập “Sài Gòn đất thiêng khí tụ” và cả hai đang
có kế hoạch tái bản.
Bên cạnh đó tập 2 bộ ký sự nhân vật “Sài Gòn đất lành
chim đậu” do NXB Tổng hợp TPHCM ấn hành cũng đã ra mắt. Tôi đang lao vào viết một
cuốn sách mới. Ngẫm lại thấy mình làm việc nhiều, mà rong chơi cũng dữ.
* Xin cảm ơn những chia sẻ chân thành của anh và cũng
mong qua cuộc trao đổi này bạn đọc sẽ thông cảm hơn những “sóng gió” trên fb vừa
qua.
TUYẾT MAI
Nguồn: Đất Việt, 4-2018
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét